Gnosis en Gnostiek van Bram Moerland
De vondst van oude gnostische teksten uit de begintijd van het christendom bracht een schokgolf teweeg. Ze waren in de vierde eeuw door de kerk verboden en hadden vernietigd moeten worden. Maar monniken van een klooster bij Nag Hammadi verstopten ze in een kruik en begroeven ze. Het duurde nog tot 1945 tot ze weer gevonden werden.
Uit die teruggevonden teksten komen een heel andere Jezus en een heel andere visie op de mens tevoorschijn dan die we kennen uit het kerkelijke christendom. Jezus is daar geen wonderen doende god, maar een boodschapper die de mens oproept zichzelf te herinneren: ‘Mens sta op en herinner jezelf’.
Kern van de gnostische zienswijze is dat in elk mens een innerlijk weten van liefde woont, de gnosis. Maar die gnosis kan verduisterd raken. De gnostiek als spirituele traditie biedt de mens een weg naar de bevrijding van de liefde in hemzelf.
Met zijn heldere en toegankelijke manier van schrijven maakt Bram Moerland de betekenis van deze teksten stap voor stap duidelijk. Hij plaatst ze ook in hun historische context, wat hun grote belang nog extra benadrukt. Hij laat ook zien waarom deze teksten voor veel hedendaagse christenen, die zich niet meer thuis voelen bij oude dogma’s, een bevrijdend perspectief bieden.
Mijn visie op het boek
Het boek sprak me vanaf blz 1 aan.
Elke stelling die ik in het katholieke onderwijs en opvoeding had meegekregen werd in vraag gesteld en in een ander perspectief gezet.
Zo wordt het verhaal van het verloren schaap verteld. De goede herder ging zoeken achter het schaap en bracht het terug naar de kudde.
Bram Moerland vertelt dat hij tijdens een les filosofie veel weerstand kreeg van zijn studenten die, het idee dat ze achterna zouden gezeten worden door een herder, niet meteen fijn zouden vinden.
In de gnostische teksten die gevonden werden bij Nag Hammadi werd een ander verhaal verteld.
Toen dat ene schaap de kudde verliet, zocht de goede herder tot hij vond. De herder zei tegen het schaap: ‘Jij telt voor mij meer dan die andere schapen uit de kudde’.
Hier gaat het dus niet om het feit of het schaap uiteindelijk opnieuw naar de kudde zou gaan of niet. Hier gaat het om dat het verdwenen schaap door de herder geprezen wordt omdat het zijn eigen weg durft gaan.
Vanaf toen liet het boek me helemaal niet meer los.
Ik las het reeds meermaals en steeds voelt het als thuiskomen.
Een echte aanrader voor ieder van ons die de gekende paden al eens in vraag durft te stellen.
